اسلام انسانها را بر اساس خواسته فطرت مالك دسترنج خود مى داند و انسان آزاد است مالى را كه با تلاش خود به دست آورده صرف مخارج زندگى خود نماید ولى براى آنكه ثروت در دست گروه خاصى انباشته نشود كه مشكلات اقتصادى را به وجود آورد مالیاتهاى شرعى براى آنها قرار داده .
یكى از این مالیاتهاى شرعى ، خمس است كه انسان باید یك پنجم از درآمد اضافى یكساله خود را تحت این عنوان به فقیه جامع الشرایط یا وكیل او بدهد تا در راه مصالح اسلام و مسلمین خرج كند. لذا هر شخصى باید از آغاز تا پایان سال درآمد و مخارج خود را حساب كند و هر چه زیاد آورد خمس آن را بدهد. باید توجه داشت كه مالى را كه خمش نداده نمى تواند در آن تصرف كند بنابراین اگر با پول خمس نداده لباس بخرد یا منزل خریدارى كند یا فرش و غیره تهیه نماید نماز در آن لباس و یا خانه و یا بر آن فرش باطل است .
چیزهایى كه خمس به آنها تعلق مى گیرد:
1 - درآمد و منفعت كسب
2 - جواهرى كه از دریا به دست مى آید.
3 - گنج
4 - معادن
5 - غنائم جنگى
6 - مال حلال مخلوط به حرام
7 - زمینى كه كافر ذمى از مسلمان بخرد(5)
چیزهایى كه خمس ندارد:
1 - مالى كه از ارث به انسان برسد
2 - چیزهایى كه به انسان بخشیده اند (6)
3 - جوائز
4 - آنچه بعنوان عیدى انسان مى گیرد.
5 - الى كه بعنوان خمس یا زكات به انسان داده اند
راه مصرف خمس :
خمس نصف مى شود نصف آن سهم امام (ع ) و نصف دیگر مربوط به سادات فقیرى است كه قدرت اداره زندگى ندارند و شیعه اند و آشكارا هم گناه نمى كنند.
خمس را باید به مرجع تقلید و فقیه جامع الشرایط یا وكیل او داد یا در مصرف ، از او اجازه گرفت .
زكات :
یكى از مالیاتهاى بسیار ارزنده اسلامى زكات است زكات به معناى رشد و نمو است و معنى دیگر آن پاكى و تطهیر است .
بدیهى است كسى كه زكات مالش را مى دهد و این تعهد خود را نسبت به خداوند و حكومت اسلامى ادا مى نماید هم بر ارزش معنوى خود مى افزاید و هم ثروت خود را پاك و تطهیر مى كند.
زكات بر دو نوع است :
1 - زكات بدن :
كه سالى یك بار در روز عید فطر واجب است كه شخصى كه داراى توان مالى است براى خود و هر نفر از نانخورهاى خود سه كیلو گندم یا برنج كه غذاى عمده سالانه او را تشكیل مى دهد یا قیمت آن را به فقیر بپردازد.
2 - زكات مال :
نه چیز از درآمد، زكات دارد كه كلا به سه دسته تقسیم مى كنند.
الف - غلات ، كه عبارتند از جو، گندم ، خرما، كشمش
ب - دام ، كه عبارتند از شتر، گاو، گوسفند
ج - سكه ، كه عبارتند از سكه طلا، سكه نقره
اینك به توضیح هر یك مى پردازیم :
1 - غلات : تمام غلات چهارگانه كه گذشت هر وقت كه به 850 كیلوگرم برسد به حد نصاب رسیده و باید زكات آن را داد و كمتر از این زكات ندارد ولى چون مقدار زكات غلات به نحوه آبیارى آن مربوط مى شود به سه صورت پرداخت زكات صورت مى گیرد:
1 - هرگاه زراعت دیمى است یعنى با آب باران و رودخانه بعمل مى آید یك دهم ، از آن بعنوان زكات باید پرداخت شود
2 - هرگاه محصول باآب قنات یا با دلو و یا موتور آبیارى شود یك بیستم ، آن زكات است .
3 - هرگاه آبیارى آن به هر دو صورت انجام پذیرد نصف آن یك دهم ، و نصف دیگر یك بیستم ، مى باشد.
2 - نصاب دام خود را به سه بخش تقسیم مى شود:
الف - نصاب گوسفند - حد نصاب گوسفند كه زكات واجب مى شود 40 عدد است كه كمتر از آن زكات ندارد و زكات 4 عدد یك عدد گوسفند است .
ب - نصاب گاو - حد نصاب آن كه زكات واجب مى شود 30 عدد است كه كه زكات آن یك گوساله است كه حداقل یكسال از او گذشته باشد.
ج - شتر - اولین حد نصاب شتر كه زكات واجب مى شود 5 عدد است و تا زمانى كه تعداد آنها به 26 شتر نرسیده است از هر زكاتش یك شتر است و نصابهاى دیگر و احكام آنها در رساله هاى علمیه آمده است .
نصاب طلا و نقره :
باید توجه كرد كه نصاب و حد تعلق زكات به این دو فلز گرانبها عبارتند از طلا 15 مثقال و نقره 105 مثقال كه زكات هر دو آن ها یك چهلم مى باشد.
شرایط زكات :
1 - باید دانست كه مالك مى تواند كلیه مخارجى را كه براى محصول خود متحمل شده ، و هزینه كرده از بذر گرفته تا مزد آبیارى و كارگر، از محصول ، كم كند و باید مقدار نصاب قبل از كم كردن محاسبه شود (7)
2 - دام و حیوانات باید یكسال یا بقولى یازده ماه از مالكیت آن گذشته باشد پس اگر شخص 50 گوسفند بخرد و پس از گذشت ده ماه آن را بفروشد زكات ندارد.
3 - حیوانات باید در تمام سال بیكار باشند پس گاو و شترى كه در كار مزرع از او استفاده مى شود زكات ندارد.
4 - حیوان در تمام مدت سال از علفهاى بیابان و خودرو استفاده كند پس اگر در تمام مدت سال یا مقدارى از آن از علفهاى چیده شده استفاده كند زكات ندارد.
5 - زكات طلا و نقره در صورتى واجب است كه به صورت سكه باشد بنابراین زیور آلات طلا كه خانمها استفاده مى كنند زكات ندارد. 6 - پرداخت زكات باید با نیت پاك و براى خدا باشد نه اغراض دیگر.
راه هاى مصرف زكات :
در هشت مورد مى توان زكات را به مصرف رساند:
1 - فقیر یعنى كسى كه درآمدش كمتر از خرج سالش باشد یا معلول است و نمى تواند كار كند و منشاء مالى دیگرى هم نداشته باشد.
2 - مسكین و آن فقیرى كه درمانده و بینواست و هرچه تلاش مى كند كارى برایش پیدا نمى شود نه آنكه از كار بگریزد.
3 - به كافران براى كمك گرفتن از آنها در جنگ و یا نرم كردن دلهاى آنها بطورى كه به اسلام توجه پیدا كنند و مسلمان شوند.
4 - براى آزاد كردن بردگان كه در قدیم برده گیرى و برده دارى مرسوم بوده است و اسلام با این كار با شیوه بردگى مبارزه كرده است .
5 - بدهكارى كه قدرت پرداخت قرض خود را ندارد.
6 - كارهایى كه مربوط به عموم مردم و رفاه آنان است مانند پل سازى و جاده كشى و برق كشى و غیره .
7 - مسافرى كه در سفر درمانده یا پول او را دزدیده اند و هیچ راهى براى بازگشت به وطن خود ندارد.
8 - كسانى كه از طرف امام یا نایب او ماءمور جمع آورى زكات و مصرف آنها بر طبق دستور هستند.
به پرسشهاى زیر پاسخ دهید:
1 - خمس یعنى چه ؟
2 - به چه چیزهایى خمس تعلق مى گیرد؟ آنها را نام ببرید.
3 - راه مصرف خمس چگونه است ؟
4 - چه چیزهایى خمس ندارد؟ آن ها را نام ببرید؟
5 - حد نصاب كه در زكات نام برده مى شود یعنى چه ؟
6 - زكات گندمى كه هم از آب باران استفاده مى كند و هم از آب چاه چیست ؟
7 - آیا حد نصاب قبل از كم كردن مخارج محاسبه مى شود یا بعد از آن ؟
نظرات شما عزیزان:
تاريخ : پنج شنبه 5 بهمن 1391 | 22:31 | نویسنده : علی خزایی |
تبادل
لینک هوشمند
<-PollName->
آمار
وب سایت:
